RK Geloofsgemeenschap
Tabernakel
Kluis op hoofd- of zijaltaar, soms van binnen bekleed met zijde en van buiten omhangen met gordijnen in liturgische kleur, waarin de
geconsacreerde hostie bewaard worden.
Tabor
- Berg bij Nazareth waar Jezus werd
verheerlijkt door Zijn Vader,
voor de ogen van Petrus, Johannes
en Jacobus (Luk. 9, 28)
- Versierde verhoging om monstrans
op de het altaar te kunnen plaatsen
Tafel des Heren
Synoniem voor altaartafel of communiebank
Tantum Ergo
Latijn: derhalve een zo groot (sacrament).
Het Tantum ergo is een loflied op het Allerheiligste. Het wordt gezongen tijdens het Lof, meestal vlak voor de zegen met het
Allerheiligste. het Tantum Ergo werd gecomponeerd door de heilige Thomas van Aquino (1225 - 1274). Het Tantum ergo is eigenlijk
het 5e en 6e couplet - de laatste twee coupletten - van het Pange lingua.
Te Deum
Latijn: U God (loven wij): eerste woorden van plechtige feestzang.
Teerspijze
Voedsel voor op reis, met name de communie voor een stervende.
Tegenpaus
Tijdens de crisisperiode in de geschiedenis van de westerse Katholieke kerk tussen 1387 en 1418 (het zogeheten Westers Schisma) waren er
meerdere pausen (tegenpausen) die elkaar bestreden.
Teleologie
Grieks: teleios, laatste -- en: logos, woord: leer van de in alles op één doel gerichte schepping van God.
Tenebrae
Liturgie, die voor de zogeheten Donkere Metten en Lauden van Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Paaszaterdag werd gehouden. Tijdens deze viering
werden na het bidden van elk van de 15 psalmen steeds één kaars gedoofd. (In onbruik geraakt door de verandering in het miiden van de vorige eeuw.)
Termijn
In de uitdrukking 'Op termijn gaan': het rondgaan van een bedelmonnik een zgn. terminans, om aalmoezen te verzamelen.
Tertiaris
- lid van derde orde
- religieus die een derde jaar noviciaat doet.
Terts
Getijdengebed om 9.00 uur in de morgen
Tetrarch
Grieks: viervorst: ondergeschikte lokale heerser onder Romeins oppergezag, zoals Herodes.
Theodicee
Natuurlijke godsleer, met als een van de thema's het probleem van de verklaring van het kwaad.
Theofanie
Godsverschijning.
Theologaat
Of theologicum: studiehuis voor theologie.
Theologant
Student in de theologie
Theologie
Godgeleerdheid
Theoloog
Godgeleerde
Theomanie
Godsdienstwaanzin
Thomisme
Officieel door de kerk aanbevolen wijsgerig en theologisch stelsel, in hoofdzaak gebaseerd op de werken van Thomas van Aquino
Tiara
De drievoudige kroon of Triregnum.
Pauselijke driekroon die de drie functies van priester, koning en leraar symboliseert; de tiara wordt niet gedragen tijdens de eredienst zelf.
In november 1963 legde paus Paulus VI zijn kroon, na een Heilige Mis, demonstratief op het hoofdaltaar van de Sint-Pietersbasiliek als teken
dat hij afstand deed van iedere wereldlijke macht. Na hem zijn pausen niet meer gekroond met een tiara.
Tien Geboden
Uitspraken van God tot het volk van Israël, vastgelegd op twee stenen tafelen en op de berg Sinaï aan Mozes ter hand gesteld.
Het de eeuwen door erkende belang van deze uitspraken ligt in de diepe, algemeen menselijke waarheden voor een ethisch verantwoord
bestaan die zij bevatten. Als zodanig worden zij wel gezien als een van de mogelijke formuleringen van de zogeheten natuurwet, meer
dan als geboden waaraan men zich te houden heeft, maar zich ook aan zou kunnen onttrekken.
De eerste drie der tien geboden bevatten voorschriften voor het gedrag tegenover God zelf, de zeven volgende regelen het gedrag van
de mensen onderling. De nummering van de oosterse kerken en van de reformatie wijkt af van die der lutherse en katholieke kerken.
Ik ben de Heer uw God.
- 1 Gij zult geen afgoden vereren maar Mij alleen aanbidden en boven alles beminnen.
- 2 Gij zult de naam van de Heer, uw God, niet zonder eerbied gebruiken.
- 3 Wees gedachtig dat gij de dag des Heren heiligt.
- 4 Eer uw vader en uw moeder.
- 5 Gij zult niet doden.
- 6 Gij zult geen onkuisheid doen.
- 7 Gij zult niet stelen.
- 8 Gij zult tegen uw naaste niet vals getuigen.
- 9 Gij zult geen onkuisheid begeren.
- 10 Gij zult niet onrechtvaardig begeren wat uw naaste toebehoort.
Tientje
Tien weesgegroeten, als deel van het Rozenkransgebed.
Tijdeigen
Dat deel van het missaal en het brevier dat de loop van het kerkelijk jaar volgt
Titulair Bisschop
Bisschop zonder eigen rechtsgebied
Voor 1882 werd een bisschop zonder eigen bisdom aangeduid met In Partibus Infidelium, afgekort IPI achter de naam
(Latijn: in de gebieden der ongelovigen)
Tonsuur
Kruinschering, het gedeeltelijk kaalscheren van de bovenkant van het hoofd waarbij er min of meer een rand haar overblijft.
Dit is een gebruik in het christendom als teken van onderwerping of toewijding aan de God
Toties Quoties
Latijn: zo vaak als: aflaat die men telkens opnieuw kan verdienen
Tractus
Gezongen of gebeden misgebed tussen het voorlezen van het epistel en het evangelie in de vastentijd in de Tridentijnse mis
Tralienonnen
Populaire naam van vrouwelijke contemplatieven, slotzusters, die niet buiten hun klooster kwamen
Transept
Dwarsbeuk van kruiskerk
Transfiguratie
Latijn: transfiguratio: gedaanteverandering van Jezus op de berg Tabor
Transsubstantiatie
Verandering van brood en wijn in lichaam en bloed van Christus door de Consecratie
Treurmetten
Ook donkere metten 's morgens om 3.00 uur
Tridentijns
Volgens het Tridentinum, het concilie van Trente (1545-1563) Dit Concilie kende drie zittingsperioden: 1545-1547, 1551-1552 en 1562-1563
Triduum
Driedaagse periode van gebed en bezinning
Triduum Sacrum of Paastriduum worden de drie dagen vóór Pasen genoemd, Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Paaszaterdag
Triniteit
Drievuldigheid, benaming voor één God in drie personen
Tronen
Een van de engelenkoren
Tuniek
Liturgisch gewaad van subdiaken
